ในบทความก่อนหน้า ฉันได้พูดถึงสิ่งที่พลเมืองธรรมดาคนหนึ่งต้องการจากรัฐ — ความโปร่งใสที่ตรวจสอบได้ด้วยเทคโนโลยี
และในบทความนี้ ฉันอยากชวนให้เห็นว่า ที่อื่นนั้น เขาทำกันอย่างไร และทำไมมันถึง “ช่วยได้จริง”
อังกฤษใช้ AI ตรวจสอบงบจัดซื้อจัดจ้างอย่างไร?
สำนักงานกำกับการแข่งขันของอังกฤษ (CMA) ได้ทดลองใช้ ปัญญาประดิษฐ์ (AI) เข้ามาช่วยตรวจสอบ “กระบวนการเสนอราคา” และ “ราคาวัสดุ” ที่หน่วยงานภาครัฐจัดซื้อ
• ระบบสามารถ เปรียบเทียบราคาที่บริษัทเสนอ กับราคาตลาดจริง ได้ทันที
• หากมีการเสนอราคาสูงผิดปกติ เช่น เก้าอี้ตัวละ 10,000 บาท ในขณะที่ตลาดขาย 1,200 บาท — ระบบจะแจ้งเตือนทันที
• ระบบยังสามารถวิเคราะห์พฤติกรรมของบริษัทที่เสนอราคา ว่ามีรูปแบบที่น่าสงสัยหรือไม่ เช่น สลับกันชนะ, ยิงราคาสูงทุกเจ้า ฯลฯ
“เทคโนโลยีนี้ไม่ได้มาแทนคน แต่ช่วย “ทำให้คนตรวจสอบได้เร็วกว่าเดิมมาก”
ถ้ามองกลับมาที่ไทย: จะช่วยได้แค่ไหน?
ประเทศไทยมีข่าว “ของจัดซื้อแพงผิดปกติ” แทบทุกปี เช่น:
• เก้าอี้สำนักงานตัวละหลายหมื่นบาท (ทั้งที่หน้าตาธรรมดามาก)
• คอมพิวเตอร์โรงเรียนแพงกว่าท้องตลาดหลายเท่า
• อาคาร สตง. หลังใหม่ที่ถล่มลงมา ในขณะก่อสร้าง ซึ่งงบสร้างระดับพันล้าน! — แต่กลับพบว่า อาจใช้วัสดุที่ไม่ได้มาตรฐาน
คำถามง่าย ๆ คือ…
ถ้ามีระบบอัตโนมัติที่ตรวจสอบราคา + ตรวจจับความเสี่ยงตั้งแต่ต้น จะเกิดเหตุแบบนี้ไหม?
ถ้าไทยมีระบบแบบอังกฤษ จะเป็นอย่างไร?
ประชาชนไทยต้องการแค่สิ่งง่าย ๆ:
ไม่ต้องเป็นระบบสุดล้ำไฮโซไฮซ้อ แค่…
• ราคาสมเหตุสมผล
• วัสดุได้คุณภาพ
• ไม่มีใครแอบได้ประโยชน์จากภาษีคนอื่น
• ถ้ามีปัญหา ต้องตรวจสอบได้จริง
หากเรามีระบบที่ตรวจสอบได้อัตโนมัติ ตั้งแต่ตอนที่ยังไม่ซื้อของ — ไม่ใช่รอจนปัญหาเกิดแล้วค่อยตั้งกรรมการสอบ… เราจะไม่ต้องเผชิญกับเหตุการณ์แบบตึกถล่มที่ไม่มีใครรับผิดชอบ หรือของราคาเว่อร์ที่ไม่มีใคร เอ๊ะ!?
จากใจพลเมืองคนหนึ่งเลยนะ
ฉันไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญด้าน IT หรือก่อสร้าง
แต่ฉันเสียภาษีเหมือนทุกคน และฉันแค่อยากรู้ว่า
“เก้าอี้ตัวนี้แพงไปไหม?”
“ตึกนี้ใช้เหล็กแบบไหน?”
ถ้าคำถามง่าย ๆ แบบนี้ ยังไม่มีคำตอบ…
ถึงเวลาแล้วไหมที่ เทคโนโลยีต้องเข้ามาเป็นด่านหน้า เพื่อให้ความโปร่งใสและยุติธรรมเกิดขึ้นได้จริง
อ้างอิง: CMA unveils AI-powered tool to combat bid rigging in public procurement (DLA Piper)
Read More อ่านต่อ 💼 >> ไปที่หน้ารวมบทความ
#เสียงของพลเมือง #ภาษีของเรา #โปร่งใสตรวจสอบได้
#งบประมาณรัฐ #สิทธิของประชาชน #การศึกษาไทย
#อาหารกลางวันเด็ก #ระบบราชการไทย #ตรวจสอบงบประมาณ
#ภาษีคือเงินของเรา #ประชาชนอยากรู้ #เทคโนโลยีเพื่อความโปร่งใส
#รัฐต้องเปลี่ยน #การจัดซื้อจัดจ้าง
